اختلال سلوک (CD) در کودکان / علائم + درمان

ویژگی اصلی اختلال سلوک مجموعه ای از رفتارهای مستمر و مکرر است که هنجارهای اجتماعی یا حقوق دیگران را نقض می کنند. این رفتارها به چهار گروه اصلی تقسیم می شوند:
1. پرخاشگری: رفتار پرخاشگرانه که به دیگران آسیب می رساند یا آنها را در خطر آسیب قرار می دهد.
2. خرابکاری: رفتاری که به تخریب و آسیب املاک خصوصی منجر می شود.
3. دروغگویی، دزدی، حیله گری یا شیادی
4. قانون شکنی: نقض قوانین (مثل نقض قوانین راهنمایی و رانندگی).
این رفتارها باید در عملکرد اجتماعی، شغلی، یا تحصیلی فرد نقص شدید به وجود آورند و در انواع محیط ها دیده شوند (مثلا در خانه، مدرسه یا جامعه) تا رسما اختلال به حساب آیند. برای تشخیص اختلال سلوک، رفتارهای معرف آن حداقل باید 12 ماه وجود داشته باشند ( و حداقل یکی از آنها باید حداقل به مدت 6 ماه مشاهده شود).

معیارهای تشخیصی برای اختلال سلوک

A. مجموعه ای از رفتارهای مستمر و مکرر که در آنها، حقوق اولیه دیگران، یا هنجارها یا قوانین اصلی و متناسب با سن فرد نقض می شوند.

_ پرخاشگری نسبت به مردم و حیوانات
1. فرد معمولا به دیگران زور می گوید و قلدری می کند.
2. معمولا اولین نفری است که دعوا و درگیری فیزیکی را شروع می کند.
3. برای آسیب رساندن به دیگران از یک وسیله خطرناک استفاده کرده است.
4. نسبت به مردم بی رحمی فیزیکی می کند.
5. نسبت به حیوانات بی رحمی فیزیکی می کند.
6. به مواجهه چهره به چهره و درگیری شخصی با یک قربانی از او دزدی کرده است.
7. کسی را به زور مجبور به برقراری رابطه جنسی کرده است.

_تخریب اموال
8. عمدا و به قصد وارد کردن صدمات جدی، جایی یا چیزی را آتش زده است.
9. عمدا اموال دیگران را تخریب کرده است. (به جز از طریق آتش زدن).

_شیادی یا دزدی
10. با استفاده از زور و به قصد دزدی، به خانه، ساختمان یا اتومبیل کسی وارد شده است.
11. برای بدست آوردن اشیا، یا برای اینکه دیگران لطفی در حقش بکنند، یا برای فرار از زیر بار مسئولیت، معمولا دروغ می گوید. (سر دیگران کلاه می گذارد).
12. کالاهایی گران قیمت یا نسبتا گران قیمت دزدیده است.

_نقض جدی قوانین
13. به رغم ممنوعیت از سوی والدین، شب ها تا دیروقت به خانه نمی آید یا اصلا نمی آید. آغاز این قانون شکنی قبل از 13 سالگی بوده است.
14. هنگامی که در خانه ی والدین خودش، یا خانه ی “جانشین والدین” زندگی می کند، حداقل دو بار شبانه فرار کرده است یا حداقل یک بار فرار کرده است و برای مدتی طولانی برنگشته است.
15. معمولا از مدرسه غیبت غیرموجه می کند و این کار قبل از 13 سالگی شروع شده است.

B. رفتار نامطلوب باعث می شود در عملکرد اجتماعی، تحصیلی، یا شغلی فرد نقص شدید به وجود آید.
C. اگر فرد 18 ساله یا بیشتر است، معیارهای اختلال شخصیت ضداجتماعی نباید برآورده شده باشند.

شیوع

شیوع یک ساله در جمعیت دامنه ای از 2% تا بیش از 10% با میانگین 4% تخمین زده می شود. میزان شیوع از کودکی به نوجوانی افزایش می یابد هرچند شروع آنها بعد از 16 سالگی نادر است. همچنین شیوع اختلال سلوک در میان پسران بیش از دختران است.

علل اختلال سلوک

1. عوامل ژنتیک
2. عوامل عصب روانشناختی
3. عوامل پیش از تولد
4. محیط خانوادگی و روابط والد-فرزند
5. تاثیر دوستان و رسانه های عمومی
6. عوامل شناختی
7. عوامل اجتماعی – اقتصادی

درمان اختلال سلوک

درمان های مختلفی برای اختلال سلوک وجود دارد مثل: خانواده درمانی، درمان شناختی رفتاری، اصلاح رفتار و دارو درمانی و…. نوع درمان به عوامل مختلفی از جمله سن و شدت رفتار در کودکان بستگی دارد.

درمان شناختی-رفتاری CBT که نوعی روان درمانی می باشد، می تواند باعث کاهش میزان زیادی از علائم شود.
خانواده درمانی و درمان های گروهی که با تعامل افراد با خانواده هایشان همراه است نیز، به درمان این اختلال کمک می کند.

مراجعه به روانشناس

قدم اول برای درمان اختلال سلوک، ‌مراجعه به روانشناس ماهر و با تجربه است. شما با مراجعه به روانشناس خوب و مشاوره گرفتن از او، می توانید از تمام مراحل درمانی خود مطلع شوید و اگر لازم باشد، طبق تشخیص تخصصی روانشناس، برای انجام دارو درمانی به روانپزشک نیز مراجعه کنید. این مقاله صرفا برای اطلاع رسانی و آگاهی از اختلال سلوک نوشته شده است و برای تشخیص قطعی آن می توانید به مشاوران ما در مرکز مشاوره یاسمن مراجعه نمائید. 

نویسنده: مهسا جلالی فراهانی